HIGHLIGHTED
DOSYA
British Council’ın yeni raporu “Why Technology Needs Artists”, yapay zeka, kuantum bilişim ve blockchain gibi ileri teknolojilerin insan merkezli bir geleceğe evrilmesinde sanatçıların kilit rolünü ortaya koyuyor.
Teknolojinin Neden Sanatçılara İhtiyacı Var?
...
Yapay zeka, blockchain ve kuantum bilişim gibi teknolojilerin baş döndürücü hızla geliştiği bir dönemde, sanatçılar bu değişimin kenarında değil, tam kalbinde yer alıyor. British Council tarafından yayımlanan yeni rapor, “Why Technology Needs Artists: 40 International Perspectives” (Teknolojinin Neden Sanatçılara İhtiyacı Var? 40 Uluslararası Perspektif) başlığıyla, sanatçıların ve yaratıcı endüstrilerin insan odaklı teknolojik gelecekler inşa etmedeki vazgeçilmez rolünü gösteriyor.
Adobe, Google Quantum AI ve Lelapa AI gibi teknoloji devlerinin araştırma liderlerinden, Serpentine ve LAS Art Foundation gibi kültürel kurumlara; Libby Heaney, Sougwen Chung, Xu Bing, Holly Herndon ve Mat Dryhurst gibi sanatçılardan yerli hak savunucularına kadar 56 farklı uzmanın katkı sunduğu rapor, sanatçıları yalnızca katalizör olarak tanımlıyor.
British Council Dijital İnovasyon Direktörü Hannah Andrews bu dönüşümün altını şöyle çiziyor:
“Sanatçılar sadece teknolojiyi kullanmıyor, onu dönüştürüyor. Bağımsız stüdyolardan kuantum laboratuvarlarına kadar, dünya genelindeki sanatçılar yeni araçlar geliştiriyor, karmaşık kavramları anlaşılır kılıyor ve dijital geleceğimizi şekillendirecek çeşitliliği mümkün kılıyor.”
Laure Prouvost, WE FELT A STAR DYING, 2025 (Fotoğraf - LAS Art Foundation & Andrea Rossetti)
Raporda yer alan örnekler, bu dönüşümün çok katmanlı doğasına işaret ediyor:
Google Quantum AI’ın sanatçı rezidans programı, bilimsel laboratuvarları yaratıcı üretim alanlarına dönüştürüyor.
Diriyah Art Futures (Suudi Arabistan) ve TUMO (Ermenistan) gibi kurumlar, sanat ve teknolojiyi kesiştiren eğitimlerle geleceğin becerilerini şekillendiriyor.
Afrika Dijital Miras ve Kolombiya Tarihsel Bellek Merkezi gibi yapılar, teknolojiyi kültürel hafızayı koruma ve topluluk direncini artırma aracı olarak kullanıyor.
Sanatçılar ise kuantum bilişimden uydu teknolojisine kadar karmaşık alanları sanatsal dille kamuoyuna açıyor.
Artists at one with technology (Kaynak - theartnewspaper.com)
Lelapa AI Kurucusu ve Masakhane’de Baş Araştırma Sorumlusu olan Vukosi Marivate, sanatçılara duyulan ihtiyacı şu sözlerle ifade ediyor:
“Yapay zeka toplumu kökten değiştirecek. Bu nedenle, süreci sadece mühendislerin bakış açısından değerlendirmek yeterli değil. İnsanlıkla ilgili derin bir kavrayışa sahip sanatçılar, filozoflar ve yazarlar da bu düşünceye dahil olmalı."
Sanatçı ikili Holly Herndon ve Mat Dryhurst ise raporda yer alan ifadelerinde sanatı deneysel ve görece güvenli bir alan olarak tanımlıyor:
“Sanat pratikleri, deney yapmak için güvenli bir zemin sunuyor. Heyecan verici ama bir o kadar da yabancılaştırıcı bir süreç; çünkü sanat üretiminin yanında, mutfağımızdan dünyanın en az fonlanan yapay zeka düşünce kuruluşunu da yönetiyoruz.”
Rapora göre teknoloji konuşmalarında sanatçılar hâlâ gerektiği kadar görünür değil. British Council’ın çağrısı net: Sanatçılar yalnızca teknolojiyi kullanmıyor. Onu farklı formlara evriltip insanlığı teknolojiye kazandırıyor.